Ron Sint Nicolaas is de luis in de pels van de warmtetransitie. Tegelijkertijd is hij ook bruggenbouwer tussen de uiteenlopende betrokkenen, in onze regio én landelijk. ‘Je kunt geen warmtenet aanleggen als je niet iedereen betrekt.’ Het leverde hem een nominatie op voor de titel WarmteTransitieMaker 2023, een prijs voor een koploper die zich inzet voor de transitie naar een aardgasvrij gebouwde omgeving. Eerder deze maand was de uitreiking tijdens het Nationaal Warmte Congres. Ron werd tweede!
Dat hij was voorgedragen voor de titel WarmteTransitieMaker van het jaar was al een verrassing, maar dat hij het uiteindelijk tot de drie genomineerden schopte helemáál. Ron Sint Nicolaas: ‘Ik kan namelijk best een dwarsdenker zijn en dat wordt vaak pas achteraf gewaardeerd. Overheden zijn over het algemeen goed in het roepen van wat ze allemaal doen en vinden het niet leuk om over dingen te hebben die nog niet zichtbaar zijn. Ik vind het juist van belang om eerst achter de schermen een stevig fundament aan te leggen. Dat dit wordt gezien én gewaardeerd vind ik zeker eervol. Met name de warme reacties na het congres hebben me verrast en ook wel in verlegenheid gebracht. Ik doe ook maar gewoon mijn ding.’
En Ron Sint Nicolaas’ ‘ding’ is energietransitie. In Deventer is hij nauw betrokken bij de ontwikkeling van het warmtenet in de wijk Zandweerd. Verder is het actief binnen de regio bij de gezamenlijke aanpak van de verduurzaming van bestaande wijken (o.m. gebaseerd op de voormalige Transformaanpak). Daarnaast is hij nauw betrokken bij landelijke lobbytrajecten, ook weer gericht op energietransitie en warmtenetten. En hij werkt achter de schermen mee aan het inrichten van het nieuwe investeringsplatform van Regio Stedendriehoek.
‘Bij een warmtenet wordt ergens in de wijk warmte van 70 graden Celsius geproduceerd, bijvoorbeeld in de bodem of een rivier. Via leidingen gaat deze warmte naar de huizen toe,’ ligt Ron Sint Nicolaas toe. ‘Juist voor bestaande, wat oudere wijken is zo’n warmtenet interessant. Mede omdat een warmtenet uiteindelijk voor de bewoners goedkoper is dan individuele oplossingen.’ De vergelijking met een stadsverwarming wordt nog weleens gemaakt, maar die gaat volgens Sint Nicolaas mank. ‘Anders dan bij stadsverwarming kun je bij een warmtenet als bewoner zelf de warmte reguleren.’
Ron is vanuit zijn positie nauw betrokken bij landelijke lobbytrajecten. Zo neemt hij deel aan een groep bestaande uit vertegenwoordigers van acht gemeenten. Dat zijn de G4 (Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Den Haag), Haarlem, Hengelo, Groningen, Zaanstad én Deventer. Door middel van lobby heeft hij zich mede hard gemaakt voor een nieuwe warmtewet. En met succes. Rob Jetten, minister voor Klimaat en Energie, kwam deze zomer met een nieuw voorstel voor de Wet collectieve warmte (Wcw). De belangrijkste aanpassing daarin ten opzichte van het oude, verworpen voorstel is dat het veiligstellen van de betaalbaarheid, betrouwbaarheid en duurzaamheid van collectieve warmtenetten “meer publieke sturing” nodig heeft. Precies wat Ron Sint Nicolaas voor ogen had. ‘In Nederland zijn stroom en gas in principe voor iedereen beschikbaar, ook als je het wat minder breed hebt. Dat is door de overheid collectief gereguleerd. In de oude warmtewet stond dat warmtenetten op de vrije markt zouden komen. Maar een commerciële partij gaat nooit in een achterstandswijk of op het platteland een warmtenet aanleggen. Dat is niet rendabel. Daarom moet de overheid garant staan. Het was nooit ons doel om private bedrijven buiten spel te zetten, maar wel om aansluiting op een warmtenet voor zoveel mogelijk mensen beschikbaar te maken.’
Rons rol is met name die van kritische vragen steller -‘Ik krijg regelmatig de opmerking, ‘Oooh daar heb je Deventer weer’-, maar ook van bruggen slaan. ‘Als je het hebt over warmtenetten heb je niet alleen te maken met energiebeleid, maar óók met armoedebeleid en woonbeleid. Je moet daarin samen optrekken en ik leg graag bruggetjes tussen de verschillende eilanden.’ Daarnaast is hij als voormalig accountant ook erg op de centen. ‘Ik ben scherp als het om gemeenschapsgeld gaat. Soms moet je daarin out of the box denken en als ik denk dat het goedkoper kan, dan laat ik dat zien.’
Omdat Ron geen projectleider is, kán hij ook die rol van luis in de pels pakken. ‘Ik ga nergens over, dus daarom kan ik het me ook permitteren om een beetje lastig te zijn. Maar ik probeer niet al te driftig als een olifant door de porseleinkast te lopen, maar ik benoem de dingen wel. Niet om dwars te liggen, maar omdat het in de energietransitie van belang is dat er bijvoorbeeld geen energie-armoede ontstaat en dat iedereen echt mee kan doen. Dat vind ik echt heel belangrijk. In de wijken waar we een warmtenet willen aanleggen, staan veel sociale huurwoningen. Dat gaat soms ook gepaard met armoede. Die bewoners hebben wel wat anders aan hun hoofd dan de energietransitie of een warmtenet. Daarom mag een aansluiting op een warmtenet voor hen niet duurder uitpakken. Dát moet gewoon het uitgangspunt zijn. Eigenlijk vergelijk ik mezelf liever met een bakkenist. Ik ben niet de bestuurder en trek niet aan de touwtjes, maar ik probeer ons wel op koers te houden en de aanleg van het warmtenet overal doorheen te manoeuvreren.’
Ron Sint Nicolaas is formeel sinds april met pensioen, maar van stoppen met werken moet hij voorlopig niets weten. ‘Ik werk nog twee dagen in de week voor de gemeente Deventer. Een passie houdt tenslotte niet op als je met pensioen gaat. En zolang je het gevoel hebt dat je nog iets te delen hebt, is het goed. En ik heb nog steeds de drive om Regio Stedendriehoek op de agenda te zetten en een fundament te bouwen voor warmtenetten. Ik heb daarom net weer voor een jaar bijgetekend, ik wil mijn rol graag nog een tijdje voortzetten.’
