Als betrekkelijk nieuwe inwoner van Deventer heb ik afgelopen weekend weer enorm genoten van het grote aantal vrolijke bezoekers aan het Dickens Festijn. Een prachtig evenement, waarmee de stad Deventer haar historische binnenstad, en daarmee onze regio, landelijk en zelfs internationaal op de kaart zet.
Het bieden van een topdagje uit is niet alleen van belang om mensen wat vrolijkheid te bieden in donkere tijden, maar ook heel belangrijk voor het versterken van de lokale en regionale economie. En dan doel ik niet alleen op de directe inkomsten voor winkels en horeca. Elke bezoeker die met een positief gevoel terugkijkt op zijn bezoek aan een van de prachtige steden, dorpen of de unieke natuur in onze regio, is een potentiële nieuwe werknemer of inwoner. Of op zijn minst een ambassadeur voor andere (liefst jonge!) mensen die overwegen om onze regio in hun vrije tijd te bezoeken, te komen werken of zelfs wonen. En met name dat laatste is zowel voor de sociale als economische toekomst van onze regio van groot belang.
Toen ik in januari 2020 als bestuurder begon bij Saxion kreeg ik de volgende opdracht mee: zorg ervoor dat Saxion als hogeschool bedrijven in de regio kan blijven voorzien van voldoende talent. Een mooie maar ook grote uitdaging, aangezien het aantal 17-jarigen in onze regio in 2030 circa 20% minder zal zijn dan in 2020, als gevolg van een daling van het aantal geboortes. Dit geldt voor alle regio’s in Nederland buiten de Randstad. Deze ontwikkeling wordt totnogtoe maar zeer beperkt gecompenseerd door binnenlandse migratie vanuit de Randstad en andere delen van Nederland. Als we niets doen zullen de huidige arbeidsmarkt tekorten die al zeer fors zijn, met name in de techniek, de zorg en het onderwijs, de komende jaren nog groter worden.
Het is deze urgente korte én lange termijn uitdaging van het aantrekken en binden van voldoende studenten en nieuwe werknemers waar ik mij samen met de bedrijven, instellingen, gemeenten en andere onderwijsinstellingen in de stedendriehoek voor inzet. Dat doen we onder andere door gezamenlijk nieuwe opleidingen te ontwikkelen rond regionale economische speerpunten, zoals het Centrum voor Veiligheid en Digitalisering in Apeldoorn of een master Software Engineering met Topicus op stadscampus De Kien in Deventer. Of door werkenden bij te scholen in nieuwe ontwikkelingen of om te scholen naar een andere sector waar meer werk is. En door te zorgen dat afgestudeerden vervolgens ook een passende baan en woningruimte in deze regio kunnen vinden zodat we ze ook vasthouden en ze niet alsnog naar de Randstad of regio Eindhoven verdwijnen.
Het bieden van nieuwe opleidingsmogelijkheden is echter niet voldoende in deze tijd van structurele schaarste op de arbeidsmarkt. Een tweede bijdrage van Saxion is dan ook het ondersteunen van bedrijven en instellingen met innovatie. Als je minder personeel kunt krijgen zul je het slimmer moeten doen. Bijvoorbeeld door te digitaliseren, robotiseren of op andere manier met technologie meer producten of diensten te kunnen leveren. Dat doen wij bijvoorbeeld met studentenprojecten en toegepast onderzoek in fieldlabs voor Energietransitie (Fieldlab Energy4Business, Smart Energy Hub), hergebruik van grondstoffen (Fieldlab Circulariteit in de Maakindustrie) of digitalisering (Digitale Werkplaats). Deze innovaties leiden bovendien geregeld tot nieuwe ideeën voor diensten of producten of zelfs start-ups die voor nieuwe werkgelegenheid zorgen. Deze nieuwe bedrijvigheid draagt eveneens bij aan het vitaal houden van onze regionale economie en daarmee aan de sociale en culturele voorzieningen die we graag voor onze regio behouden.
Het mooie aan onze regio vind ik dat we zowel bedrijven en instellingen met een groot aantal slimme denkers (bijvoorbeeld onze ingenieursbureau’s en ict-ers) als echte doeners (bijvoorbeeld onze maakindustrie) hebben. Dat moeten we slimmer met elkaar verbinden èn met een beetje meer trots aan de rest van Nederland en de wereld laten zien. Dan zal het ons zeker lukken om talent te binden en met innovatie de regio Stedendriehoek sociaal en economisch vitaal te houden.
Timo Kos
Lid strategische board Stedendriehoek
