Er is een grote spanning op de arbeidsmarkt. Hoe kunnen we er als regio voor zorgen dat bedrijven en overheden nu en in de toekomst kunnen beschikken over voldoende gekwalificeerd personeel? Dát was het thema van de eerste inhoudelijke bijeenkomst van de nieuwe Strategische Board. Deze board bestaat uit directieleden van grote bedrijven en kennisinstellingen en bestuurders. Met hun visie, positie en netwerkkracht zetten ze zich in voor onze regio. Om te beginnen dus op het gebied van de arbeidsmarkt.
Na afloop van Prinsjesdag en voorafgaand aan de miljoenennota-ontbijten kwamen op dinsdagavond enkele tientallen regionale bestuurders en ondernemers samen bij Qlip in Zutphen. Op de agenda van deze eerste inhoudelijke boardmeeting stond de arbeidsmarkt. Wimar Jeager, burgemeester van gaststad Zutphen trapte af met een welkomstwoord. Daarna nam Jan Bobbink, directeur van Qlip de bezoekers even mee in de wereld van het grootste zuivel laboratorium van Europa. Ook Qlip heeft, net als veel bedrijven in de regio, moeite met het invullen van vacatures en heeft daar steeds vaker wervingsbureaus voor nodig.’
Ton Heerts, voorzitter van de nieuwe board en burgemeester van Apeldoorn nam daarna het voortouw: ‘Wat we vandaag doen is gedachten uitwisselen over de situatie op de arbeidsmarkt en wat wij daarin concreet kunnen betekenen als regionaal netwerk. Het thema is natuurlijk top of mind bij ons allemaal. En ik herhaal nog maar even wát onze regio is. Dat zijn bijna een half miljoen inwoners, 50.000 bedrijven en een kwart miljoen werkenden. Daar doen we het voor.’
Judith Duveen, algemeen directeur UWV Werkbedrijf, schetste tijdens de avond een beeld van hóé krap de arbeidsmarkt is, maar ze droeg vooral ook oplossingen aan. ‘Dat er krapte is, weten we eigenlijk allemaal wel. En die krapte belemmert onze ambities. Denk alleen maar aan de energietransitie en het woningbouwdoel, onhaalbaar door te weinig personeel. En wat doen werkgevers? Die gaan nog harder roepen dat we mensen nodig hebben en in elkaars vijver vissen. Maar dáár ligt niet de oplossing. We moeten juist nieuw talent aanboren, zoals mensen met een afstand tot arbeidsmarkt en nieuwe Nederlanders. En een andere oplossing is het kijken naar nieuwe technologieën en het anders inrichten van werk. Maar ook is het zaak om medewerkers te binden en te boeien aan je bedrijf. Bijvoorbeeld door flexibel om te gaan met werktijden en aandacht te hebben voor vitaliteit en ontwikkeling.’ Judith illustreerde haar verhaal met een foto van Hans voor een kraanmachine. Hij verloor door een motorongeluk zijn been, maar zijn werkgever heeft er álles gedaan om Hans te behouden.’
In het tweede deel van de avond nam Arko van Brakel, vicevoorzitter van de board, het stokje over en was er ruimte voor gesprek en discussie. Judith Duveen van UWV kwam opnieuw met een mooi voorbeeld: ‘Door té hoge veiligheidseisen, kon een vervoerder onvoldoende schoonmaakpersoneel vinden. Door die eisen in overleg met alle betrokkenen bij te stellen, kon dat opeens wel. Dat legt precies bloot dat ik het probleem op de arbeidsmarkt niet alleen kunnen oplossen. Maar jij als ondernemer ook niet. Juist daarom moeten samen afspraken maken. Met ondernemers, UWV, lokale/regionale overheden én opleidingen.’
Er waren ook bedrijven die vrijwel geen last hebben van de krapte. Directeur Lisette Bosch: ‘Wij hebben veel vuilnismannen en een heleboel andere vakmannen in dienst. Zíj doen het werk. Dus we luisteren naar hen. Samen zoeken we naar een stip op de horizon.’ Ook Aram Malas van MA-IT heeft geen last van krapte. ‘Je moet zorgen dat je een plek creëert waar mensen zich prettig voelen en waar ze met plezier naar toe gaan. We konden geen passend opgeleide mensen vinden, daarom zijn we ons eigen onderwijs gaan organiseren. Ja, dat is complex en duur, maar ook heel duurzaam.’
Andere mogelijkheden die tijdens de avond werden genoemd zijn een expatcentrum starten, een gezamenlijke identiteit als regio ontwikkelen en daaraan de competenties en talenten die we in de toekomst nodig hebben te koppelen. Maar ook focussen op de werkgevers die wél willen veranderen, je richten op skills en competenties in plaatst van op diploma’s kwamen voorbij. Arko: ‘Kortom, het is duidelijk dat we een levensgroot probleem hebben dat we alleen kunnen lossen door samen aan de slag te gaan. In dit netwerk zit de kracht én de potentie om dat toe doen.’ Ton Heerts blikte aansluitend nog even terug op de startbijeenkomst. ‘Burgemeester Jeroen Dijsselbloem van Eindhoven zei toen al: de weg is lang en je moet een lange adem hebben. Maar die intentie hebben we.’