Om de energietransitie te versnellen heeft een collectief van lokale en regionale bedrijven en instellingen de krachten gebundeld in het waterstof innovatieproject GROHW. GROHW staat voor: GReen Oxygen, Hydrogen and Wasteheat. ‘Samen bouwen we aan de energietransitie met groene waterstof als belangrijke bouwsteen’, aldus projectleider Raphaël van der Velde van Witteveen+Bos.
‘In dit consortium ontwikkelen we het optimale systeem voor een complete waterstofketen op lokale schaal: van productie tot en met benutting’, licht Raphaël van der Velde toe. ‘De centrale vraagstelling is: Hoe kunnen we met dit groene waterstofsysteem overbelasting van het elektriciteitsnet voorkomen, zodat we op korte termijn lokaal en betaalbaar kunnen verduurzamen? Met andere woorden: Hoe kan waterstof een bouwsteen zijn in een Smart Energy Hub of toekomstbestendig decentraal energiesysteem? Om deze vraag te beantwoorden wordt naast de productie en het gebruik van groene waterstof ook gekeken naar de benutting van zuurstof, warmte en hoe we het lokale elektriciteitsnet optimaal kunnen ondersteunen.’
In 2030 wil de gemeente Deventer energieneutraal zijn. ‘Een uitdagende ambitie, omdat het elektriciteitsnet in de regio (bijna) net als op veel plaatsen elders in Nederland overbelast is. Vergroting van de capaciteit van het elektriciteitsnet kost veel geld, ruimte en tijd. In Nederland zal er daarom de komende jaren een groeiende behoefte zijn aan decentrale oplossingen met energieopslagsystemen en energiebuffers, om de energietransitie gaande en betaalbaar te houden. Waterstof kan een deel van deze energiebufferfunctie vervullen. In project GROHW wordt een blauwdruk ontwikkeld als methode om waterstof op lokale schaal als energiebuffer te gebruiken.’
Het huidige project betreft het ontwerp voor een 1-20 MW groen waterstofsysteem, waarbij ook de zuurstof en de restwarmte nuttig ingezet kunnen worden. Raphaël van der Velde: ‘Waterstof wordt ingezet voor hoge temperatuurprocessen in de industrie en lokaal en regionaal transport waarvoor waterstof het meest concurrerende alternatief is. Verder wordt de opgewekte groene waterstof ook beschikbaar voor duurzame verwarming van specifieke gebouwen en woningen.’
‘Een deel van de bestaande woningen is moeilijk voldoende te isoleren en via elektrische (LT) warmtepompen of stadsverwarming te verwarmen. Hier is behoefte aan een eenvoudig in te passen duurzaam energiesysteem dat Hr-ketels kan vervangen. Dit is mogelijk met de adsorptiewarmtepomp waarmee, in combinatie met bestaande hoge temperatuur radiatoren, minimaal 30% gas- en CO2-besparing kan worden gerealiseerd. Op termijn kan efficiënt gebruik gemaakt worden van groen (waterstof)gas. Hierbij ontwikkelen we een Energy Flex platform waarmee het waterstofsysteem digitaal wordt aangestuurd en slim inspeelt op vraag en aanbod van groene stroom, waterstofproductie en warmteproductie.’
Om kennis op te doen en de technologie te ontwikkelen verloopt de uitrol van het project GROHW (pilot) Fase 2 tot eind 2023 via meerdere mijlpalen en projectdoelen:
Op dit moment is de stad Deventer de pilotlocatie, maar dit is slechts het begin van GROHW. ‘Uiteindelijk doel is het toepassen van de blauwdruk in soortgelijke gebieden in heel de wereld’, aldus Raphaël van der Velde. ‘Dit betekent dat we zullen proberen om lessen te trekken uit de ontwikkeling van het Deventer-project en onze bevindingen evalueren & vertalen naar een standaardmethodologie: De Blauwdruk voor Groene Waterstof.’
Regio Stedendriehoek is betrokken geweest bij de opstartfase van GROHW. In deze eerste fase is er door Witteveen+Bos gewerkt aan het vormen van een coalitie en is er een eerste haalbaarheidsonderzoek gedaan. Deze is mede gefinancierd door de regio. ‘In de tweede en derde fase is Regio Stedendriehoek vooral actief als ambassadeur en hebben wij een support letter afgegeven’, aldus projectleider Energietransitie Menno van Luijn van Regio Stedendriehoek. ‘In de regio zien wij in de vorming van Smart Energy Hubs een belangrijke ontwikkeling voor de energietransitie. Dit vraagt om ervaring opdoen in de praktijk. Het sluiten van ketens van aanbod en vraag, het ontzien van de druk op het elektriciteitsnet en de toepassing van bijvoorbeeld waterstof zal binnen GROHW in de praktijk getest gaan worden. Hier dragen wij graag aan bij en het geeft vergelijkbare projecten in de regio kans om van elkaar te leren.’
Kijk voor meer informatie op grohw.nl
GROHW is een van de vele Regio Deal-projecten en een cofinancieringsproject vanuit provincie Overijssel. Het doel van de Regio Deal is het leggen van een structurele basis voor een langdurige aanpak om in de regio groene, duurzame en inclusieve economische groei te realiseren. Met het sluiten van de Regio Deal geven zowel het Rijk, provincies Gelderland en Overijssel, gemeenten, ondernemers en onderwijs samen invulling aan deze ambities. Alle partijen hebben een financiële bijdrage geleverd, waarbij de investeringen als gevolg van de Regio Deal werken als een vliegwiel voor toekomstige samenwerkingen.
Meer weten over initiatieven in Regio Stedendriehoek en/of de energietransitie? Neem dan contact op met Menno van Luijn.
