‘Even voor de duidelijkheid: dit is geen column waarin ik drugsgebruik ga verheerlijken. Deze column is een pleidooi voor het bouwen van de toekomst, namelijk biobased bouwen. Gebruikmaken van natuurlijke materialen, hergebruik, spullen laten repareren en niet zomaar nieuwe kopen; wijzelf en onze voorouders deden het al tientallen, honderden jaren. ‘Circulair’ en ‘biobased’ avant la lettre. Terug naar de tijd waarin dat volstrekt logisch was.
Maak tegenwoordig maar eens een mooie fietstocht door de regio Stedendriehoek en de hennepplanten wuiven je van alle kanten toe. Een functioneel en beschikbaar gewas, dat al duizenden jaren geleden werd gebruikt voor het maken van netten, touwen, zeilen en zelfs kleding. En nu gaan we er weer mee bouwen net als met andere planten, vezels, wol, bacteriën en schimmels. Dat klinkt zo op het eerste oog misschien niet zo aantrekkelijk, maar dat is het wel en daar zal ik u van proberen te overtuigen.
Begin 2024 ben ik begonnen als wethouder in Deventer. De Visie Deventer Circulair was ‘mijn’ eerste beleidsvisie die we voor Deventer hebben gemaakt en door de gemeenteraad is vastgesteld. Onder het mom van ‘Samen maken we Deventer circulair’ werken we toe naar een economie in 2050 waarin we alles hergebruiken en er nauwelijks nog afval is, 100% circulair.
De grootste slag die we daarin met elkaar kunnen slaan zit in het bouwen. In Deventer willen we zo’n 11.000 woningen bouwen en de Regio Stedendriehoek heeft afspraken gemaakt met het ministerie over nog eens 17.000 woningen. Tegelijkertijd worden er ook bedrijven, scholen en andere voorzieningen gebouwd. In de reguliere bouw wordt heel veel CO2 gebruikt, terwijl biobased materialen juist ook nog eens CO2 opnemen, waarmee we een dubbelslag slaan en kunnen voorkomen dat bouwprojecten stil komen te liggen. Er valt dus veel te winnen met natuurvriendelijk bouwen.
In Deventer brengen we dat o.a. in de praktijk bij de Havendame, een nieuw woongebouw in het silogebied van het Havenkwartier in Deventer. Een vooruitstrevend ontwerp in biobased bouwen. De bovenbouw bestaat bijna volledig uit biobased materialen en de onderbouw wordt gemaakt van hergebruikt staal uit een donorgebouw.
Circulair bouwen kan in grote lijnen op twee manieren: met materialen die we nieuw kunnen laten groeien zoals stro, olifantsgras en hennep. Boeren en bouwers vinden elkaar daar. Een mooi voorbeeld is Strobox in Deventer. Een andere manier is circulair bouwen door materialen die wel al hebben, opnieuw te gebruiken. Een mooi voorbeeld van een bedrijf dat dat doet is Lagemaat in Heerde. Om het verschil te maken is regionaal samenwerken hard nodig en mogelijk; de regio Stedendriehoek heeft veel boeren en bouwers die de handschoen oppakken. Het is de taak van overheden en woningcorporaties om dit te stimuleren en mogelijk te maken.
Nu denkt u misschien: ‘Mooi verhaal wethouder, maar hoe kan ik als particulier mijn bijdrage leveren en gaat me dat niet meer kosten dan dat ik het met traditionele materialen doe?’ Dan zeg ik: ‘Mooi dat u die vraag al stelt. In Deventer werken we aan een extra subsidie voor het gebruik van natuurvriendelijk isolatiemateriaal. En kijk in de bouwmarkt eens iets verder, want natuurvriendelijk isolatiemateriaal is daar gewoon voorhanden. Het prikt niet en het jeukt niet en… het ruikt ook nog eens lekker. Overtuigd?!
Jaimi van Essen
Wethouder Energie, Economie en Duurzaamheid gemeente Deventer
Wethouder gemeente Deventer
