Op 31 oktober 2023 moet de aanvraag voor de Regio Deal ”Sterker in 3D” binnen zijn bij het Rijk. Projectleiders Myriam de Jong en Siep Littooij van Regio Stedendriehoek, werken er samen met een team vanuit de Regio, gemeenten, provincies, bedrijven en instellingen keihard aan om een goede deal op tafel te kunnen leggen. Maar wat is eigenlijk de Regio Deal, hoe komt zo’n aanvraag tot stand en wat levert het ons op?
Siep: ‘Wat ik vertel is dat de Regio Deal een ingewikkeld plan is dat we opstellen met tientallen organisaties en dat als doel heeft de regio verder te helpen. Afhankelijk van wie er naast me zit geef ik een voorbeeld van een keten waarbij veel thema’s in elkaar grijpen en hoe ingewikkeld het is om zo’n keten sluitend te maken. Je kunt wel jong talent naar onze regio willen halen, maar dan moet je ook voldoende huizen hebben en bijvoorbeeld een aantrekkelijk cultureel aanbod. Het één kan niet zonder het ander.’
Myriam: ‘Wat ik zeg is dat we vanuit de Regio samen met het Rijk werken aan programma’s en projecten om de kwaliteit van leven hier te verbeteren en de regio duurzamer te maken. Zoals bijvoorbeeld het project in Zutphen waarbij mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt meewerken aan energiebesparende maatregelen in hun eigen wijk.’
Myriam en Siep: ‘Dit zijn afspraken waarin Rijksoverheid en regio’s samenwerken aan projecten om de kwaliteit van leven, wonen en werken van inwoners en ondernemers in de regio te verhogen. Het Rijk werkt steeds meer samen met regio’s om de belangrijke opgaven in Nederland aan te pakken en heeft daarom 900 miljoen euro, verdeeld over drie jaar, beschikbaar gesteld voor Regio Deals. Momenteel is de vijfde ronde Regio Deals geopend en wij zijn een van de regio’s die een aanvraag indienen. Elke regio mag tussen de vijf en veertig miljoen euro aanvragen. Als de deal wordt toegekend, betekent dat dus een flinke financiële injectie voor de brede welvaart in onze regio. Omdat overheden, ondernemers en onderwijsinstellingen ín de regio’s zelf ook financieel bijdragen is de Regio Deal echt een soort vliegwiel.’
Myriam: ‘Dat is misschien wel geluk en bestaanszekerheid. Het is in ieder geval meer dan er nu financieel lekker bijzitten. Het gaat ook over voorzieningen zoals een sportclub in de buurt, werken op acceptabele afstand, culturele instellingen, een goede veiligheid, schoon water en het behoud van ons landelijk gebied.’
Siep: ‘Het ophalen van projecten en ideeën en het verbinden van betrokken partijen kost tijd. Het is een lang proces waarin je elkaar moet zien te vinden. We hebben door het lange ophaalproces partijen de kans gegeven om elkaar te treffen. Zo zitten nu bijvoorbeeld ook culturele organisaties aan tafel. Misschien niet zo voor de hand liggend, maar het speelt wel mee als je het hebt over brede welvaart.’
Myriam: ‘Het ophalen van projecten en ideeën is geen lineair proces. Alles grijpt in elkaar waardoor het meer een spinnenweb is en je verbindingen moet leggen en moet clusteren. Dat heeft tijd nodig.’
Siep: ‘We zijn vooral aan het polderen en alle partijen bij elkaar aan het brengen die een plek aan de overlegtafel verdienen. Waarbij ze ook van elkáár moeten gaan inzien dat de ander aan tafel hoort. Wij hebben met de kerngroep en de stuurgroep het afgelopen jaar ruim honderd projecten bekeken en geclusterd. En nu leggen we de laatste hand aan het voorstel.’
Siep: ‘Dankzij de Uitvoeringsagenda hebben we nu een veel duidelijker kader. Daardoor is het helderder welke projecten passen binnen de doelen die we hebben voor de regio.’
Myriam: ‘In de huidige deal hebben overheden een minder actieve rol in de uitvoering. In de komende Regio Deal zijn zij nauwer betrokken. We gaan dan zowel met gemeenten, provincies als het Rijk veel collegialer samenwerken.’
Myriam: ‘Hoe de financiële administratie en verantwoording precies ingericht moest worden, was aan het begin van de huidige deal nog niet goed duidelijk. Dat maakte het lastig voor de penvoerders. We weten nu hoe het moet en het Rijk gaat ons bovendien daarin beter faciliteren.’
Siep: ‘Daarbij heeft het Rijk geleerd dat er nog meer mét regio’s moet worden samengewerkt. Ín de regio weten ze natuurlijk beter wat hier nodig is.’
‘Op 31 oktober moet onze propositie bij het Rijk liggen. Maar als die deadline gehaald is, is ons werk natuurlijk nog niet klaar. Dan begint het traject eromheen. De lobby. Het gesprek. Vermoedelijk wordt in februari 2024 bekend gemaakt welke Regio Deals worden toegekend én hoeveel geld er wordt toegekend. Stel dat de deal wordt toegekend -en we hebben goede hoop dat dit gebeurt- dan gaan we samen met het Rijk en de kern- en stuurgroep kijken welke projecten we dan écht gaan doen. Want het is niet realistisch om te denken dat het volledige bedrag wordt toegekend en dat we álle projecten die een aanvraag hebben ingediend kunnen uitvoeren.’
Siep: ‘Dat betekent dat we projecten die bijdragen aan de brede welvaart in onze regio een boost kunnen geven. Soms gaat het om bestaande projecten die willen opschalen. Soms gaat het om nieuwe projecten die een laatste zetje nodig hebben om uit de startblokken te kunnen. Het draagt hoe dan ook bij aan de toekomst van onze mooie regio.’
