Goed op weg naar duurzame mobiliteit  

De knop moet om. Willen we onze regio goed bereikbaar en prettig leefbaar houden, dan is het nodig dat we anders omgaan met mobiliteit. Overheden, bedrijven, inwoners; we moeten het samen doen. De uitdaging: hoe zorgen we voor voldoende mogelijkheden voor mensen om zich te verplaatsen, met zo min mogelijk negatieve effecten voor natuur en leefbaarheid? Hoe maken we die alternatieven aantrekkelijk en beschikbaar? Agendapunten voor Arjan Brink, programmamanager Mobiliteit bij de Regio Stedendriehoek. Samen met collega’s, bedrijven en overheden bewandelt hij diverse routes op weg naar betere bereikbaarheid en duurzame mobiliteit. Van het verbreden van de A1 tot het inzetten van deelmobiliteit. Van ‘gebruik de fiets’-campagnes tot nieuwe mobiliteitsoplossingen in planvorming. Er zijn nog veel stappen te zetten, maar de regio is goed op weg. 

Basisnetwerken op orde: weg, water en spoor 

Hoe beter de bereikbaarheid, hoe aantrekkelijker de regio is voor bewoners, werknemers en bedrijven. Daarom zet de Regio Stedendriehoek vanuit de Mobiliteitsagenda 2023-2027 in op de basisnetwerken: weg, water en spoor. Deze regionale verbindingen tussen de steden in de regio zijn belangrijk voor de economie en de leefbaarheid. Arjan Brink: “We willen personenvervoer over het spoor verbeteren in frequentie en snelheid. Nu neemt het goederenvervoer over spoor best veel ruimte in. Dat heeft aan de ene kant een grote impact op de leefomgeving van mensen die langs het spoor wonen. En het betekent dat je minder passagiers per spoor kunt vervoeren. Terwijl je woningbouw juist bij stations wil realiseren, zodat mensen makkelijk van het openbaar vervoer gebruik kunnen maken. Om die knelpunten op te lossen, moeten we binnen de regio samenwerken en ons geluid laten horen richting provincies en Rijk. Dat geldt ook voor de bevaarbaarheid van de IJssel en de problematiek rond bruggen in Zutphen, die eigenlijk vervangen moeten worden. Allemaal zaken waarover we als Regio Stedendriehoek met de provincies en het Rijk in gesprek zijn. Want willen we goed bereikbaar zijn, dan zijn grote investeringen nodig.” 

Ministeries op bezoek 

Deze zaken waren vanzelfsprekend onderwerp van gesprek tijdens het werkbezoek van Kees van der Burg, directeur-generaal Mobiliteit van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Hij bracht op 28 februari met collega’s van zijn ministerie en dat van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening een bezoek aan onze regio. Om te kijken hoe de verschillende overheidsopgaven op het gebied van infrastructuur, mobiliteit en woningbouw hier samenkomen. De bezoekers hadden een rondgang langs Apeldoorn, Zutphen en Deventer. Arjan was erbij: “We hebben duidelijk onze belangen en opgaven kunnen bespreken. Goed contact tussen de bestuurders hier in de regio en de top van de ministeries is echt nodig om de doelen te bereiken.” 

Andere manieren van vervoer 

Naast betere bereikbaarheid van de regio wil het programma Mobiliteit slimme en schone mobiliteit stimuleren. Veel, zwaar en hinderlijk vervoer bevordert de leefkwaliteit in dorpen en steden niet. Arjan: “Bij de ontwikkeling van een gebied voor woningbouw of andere activiteiten, moet je goed kijken naar mobiliteit. Hoe zorg je voor zo min mogelijk overlast? Wat kun je doen om andere manieren van vervoer te stimuleren? Zeker in het centrum van steden is er weinig ruimte voor auto’s. Maar ook in dorpskernen wil je eigenlijk andere dingen met die ruimte doen. Denk aan vergroening en het ontwikkelen van een aantrekkelijk leefgebied. Vervoersbewegingen blijven er natuurlijk altijd, maar je moet dit op een slimme manier inrichten.” 

Mobiliteitshubs: de auto meer op afstand 

Een mooie oplossing is een mobiliteitshub. Dit is een combinatie van een fysieke plek en een virtuele omgeving waar verschillende vormen van vervoer en vervoersaanbod samenkomen. Arjan: “Door mobiliteitshubs op strategische plekken in steden of kernen in de regio, kunnen we de auto meer op afstand krijgen. Mensen kunnen daar bijvoorbeeld overstappen op een deelfiets of het openbaar vervoer. We zien dat gemeenten de ontwikkeling van zo’n mobiliteitshub meenemen in hun plannen. Daarin kunnen wij als Regio Stedendriehoek helpen, bijvoorbeeld bij het verkrijgen van financiering”. 

De gemeente Apeldoorn krijgt zo’n mobiliteitshub, vertelt Cecile van der Linden, adviseur Mobiliteit bij de gemeente. “Wij zijn in Apeldoorn op vier locaties bezig met grootschalige woningbouw. Dat betekent ook dat er een grote parkeerbehoefte is. Voor een deel willen we dat centraal faciliteren met parkeergarages bijvoorbeeld. Maar we gaan ten zuiden van het spoor ook een stedelijke hub realiseren. Voor de bewoners van de nieuwbouw, maar ook voor bezoekers van de stad. Zij kunnen met de trein komen en daarna een deelauto, fiets of bus pakken.”  

Da’s zo gefietst 

Een hub is niet het enige onderwerp op de Apeldoornse mobiliteitsagenda. Zo is de gemeente ook bezig met het verbeteren van de doorstroom op de stadsring. Cecile: “Een paar jaar geleden hebben we een tunnel onder het spoor gemaakt op de Laan van Osseveld. Nu kijken we of we datzelfde kunnen doen op de Laan van Erica en de Laan van Spitsbergen. Daarnaast werken we aan korte en snelle fietsroutes naar het centrum. Het is namelijk vanuit alle woonwijken maar tien minuten fietsen naar het stadscentrum. Prima te doen dus, als de voorzieningen goed zijn. De regionale fietscampagne Da’s zo gefietst is op Apeldoorn dus zeker van toepassing”.  

Stadspark van Apeldoorn 

Dat Apeldoorn kiest voor een leefbare stad, werd ook tijdens het bezoek van de ministeries duidelijk. Zij hoorden onder meer wat de plannen zijn voor de binnenstad. Cecile: “Apeldoorn ligt op de mooie, groene Veluwe. Maar zeker de binnenstad bestaat veel uit steen. We willen meer groen, meer bomen en het water van de Grift meer zichtbaar maken. Lopen en fietsen in de stad, een prettige ontmoetingsplek. Het doorgaand autoverkeer wordt verleid om van de stadsring gebruik te maken. Hierdoor ontstaat ruimte voor bezoekers en nieuwe bewoners. De plannen voor het Stadspark van Apeldoorn liggen er, ontstaan vanuit participatie met de bewoners van de binnenstad. We zijn klaar voor de volgende stap”.  

Impressie van de plannen voor de binnenstad van Apeldoorn 

Tools en tips voor werkgevers 

Niet alleen overheden staan aan het roer wat mobiliteit betreft. Al jaren werkt de Regio Stedendriehoek samen met bedrijven om ander reisgedrag voor elkaar te krijgen. Op de website slimschoonreizen.nl staan mooie voorbeelden van bedrijven die al stappen hebben gezet op dit gebied. Arjan: “Die voorbeelden kunnen andere organisaties inspireren. Daarnaast brengen we bedrijven met dezelfde opgave ook fysiek samen, om kennis en ideeën uit te wisselen. Denk aan een soort intervisie. En we bieden handige tools zoals een gratis mobiliteitsscan. Daardoor krijgen werkgevers inzicht in het reisgedrag van werknemers en zien zij het effect van bepaalde maatregelen. Wat is de impact als je thuiswerken stimuleert? Wat doet het invoeren van een fietsbeleid op het gebied van CO2 en vitaliteit? Ik zou als bedrijf zijnde dus zeker eens een kijkje nemen op slimschoonreizen.nl voor inspiratie en gratis advies.” 

De regio is goed op weg 

Zoals blijkt, leiden vele routes naar betere bereikbaarheid en duurzame mobiliteit. Vaak zijn het trajecten waarvoor een lange adem nodig is, vertelt Arjan. Trajecten die vallen of staan met samenwerking tussen partijen. Maar met elkaar boeken we in de regio mooie resultaten. “Ik denk bijvoorbeeld aan de laadvoorziening voor elektrische vrachtwagens van Schotpoort in Eerbeek. Door de samenwerking tussen bedrijven, overheden en ook de Regio Stedendriehoek is daar een unieke voorziening ontstaan. Dat vind ik het mooiste van m’n werk. Dat je daadwerkelijk resultaat ziet van soms jarenlange inspanning”.